Koordynator: prof. dr hab. Piotr Krasny

Cykl: Niszczenie dzieł sztuki

I semestr

1. Zniszczenie Sodomy, Troi, Kartaginy Jerozolimy. Mity założycielskie europejskiej cywilizacji i ich obraz w sztuce

2. Zniszczenie dorobku artystycznego Rzymu, Magdeburga, Brukseli i Drezna w epoce nowożytnej. Polityczna motywacja tych działań i próby jaj odparcia na polu piśmiennictwa i sztuk pięknych

3. Niszczenie dzieł sztuki w czasie I wojny światowej i artystyczna odpowiedź na te wydarzenia

4. Trwałe ruiny i ich architektoniczna oprawa jako "pomniki" dzieł sztuki zniszczonych podczas II wojny światowej

5. Niszczenie dzieł sztuki w Polsce w czasie II wojny światowej - próby upamiętnienia tych strat lub ich zrekompensowania poprzez odbudowę.

6. Wandalizm. Niszczenie dzieł sztuki podczas buntów społecznych (część pierwsza)

7. Wandalizm. Niszczenie dzieł sztuki podczas buntów społecznych (część druga)

8. Niszczenie dzieł sztuki w trakcie "wojen o krajobraz" -  część pierwsza 

9. Niszczenie dzieł sztuki w trakcie "wojen o krajobraz" -  część druga

10. Niszczenie dzieł sztuki motywowane religijnie. Ikonoklazm elitarny

11. Niszczenie dzieł sztuki motywowane religijnie. Ikonoklazm chuligański.

II semestr

1. Ars longa? Niszczenie dzieł sztuki z powodów estetycznych.

2. Między zachowaniem a kreacją. Niszczenie dzieł sztuki w trakcie prac konserwatorskich.

3. Niemieckie dziedzictwo na ziemiach odzyskanych: niszczenie, odrzucenie, akceptacja.

4. Dziedzictwo kultury chłopskiej we współczesnej Polsce: kłopotliwe, trudne, niechciane.

5. Dziedzictwo kulturowe: niechciane, kłopotliwe, trudne (próba podsumowania).

6. Kościół Mariacki - fara krakowskiego patrycjatu

7. Witraże średniowieczne w kolekcjach śląskich XIX wieku

8.  Witraże Stanisława Wyspiańskiego

Koordynator: dr hab. Andrzej Marzec

I semestr

1. Kraków i Małopolska w stuleciach X-XIII

2. Kraków stolicą Królestwa (XIV-XVI w.)

3. Ziemianie w Krakowie w XIX w.

4. Pomniki, pamiątki i muzea w XIX-wiecznym Krakowie

5. Kraków w dobie autonomii galicyjskiej.

6. Nowoczesny Kraków XIX stulecia: między Wiedniem, a Lwowem.

7. Kraków w latach okupacji: organizacja, władze, represje

8. Życia codzienne w okupowanym Krakowie

9.  Historia dzielnic Krakowa – Krowodrza

10.  Historia dzielnic Krakowa – Podgórze

11. Bujwidowa i inne. Walka o równouprawnienie kobiet w Krakowie w XIX i XX wieku

12. Jak z "Przekroju". Krakowska szafa po II wojnie światowej

II semestr

1. Historia dzielnic Krakowa – Nowa Huta

2. Narodziny nowoczesnego przemysłu w Krakowie

3. Język Krakowa: dziedzictwo i codzienność

4. Krakowianki w PRL

5. „Począłem włóczyć się po mieście, wciągać w siebie tę atmosferę polską, z kamieni, z domów, z wież wiejącą starożytność i na godzinę odrzuciłem wszelkie myśli inne, prócz rozkoszy oddychania tym miastem ducha…” Architektura, odkrywanie dziejów, ludzie - portret Wawelu w XIX i XX wieku.

6. Wzgórze wawelskie w czasach Adolfa Szyszko-Bohusza, czyli o tym jak „nie iść drogą łatwych imitacji starzyzny"

7. Centrum czy peryferia? Kraków jako ośrodek nauki polskiej przełomu XIX i XX wieku

8. Przez dziurkę od klucza - życie obyczajowe w Krakowie w czasach PRL.

9. Bycie razem - bycie osobno. O relacjach międzyludzkich w poezji Wisławy Szymborskiej

10. Gałczyński i inni. Literackie przechadzki po Krakowie

11. Kraków turystyczną stolicą Polski

Koordynator: dr Joanna Wardęga

Program kursu

I semestr

Dzieje Chińskiej Republiki Ludowej – podsumowanie

Sytuacja seniorów w Chinach na tle zmian rodziny

Kobiety w Chinach tradycyjnych i współcześnie

Miasto i wieś – rozwarstwienie społeczne

Wyzwania ekologiczne Chin 

Nie taka chińszczyzna straszna: o języku chińskim

Mass-media w Azji – główne wyzwania  

Media w Chinach – cenzura i specyfika kulturowa

Czy Chińczycy jedzą psy? O kuchni chińskiej 

Chińska architektura tradycyjna i nowoczesna

Ogrody w Chinach, architektura i symbolika roślin

Migracje w Azji – chińskie Chinatown i nie tylko

II semestr

Jak nie stracić twarzy – savoir vivre w Chinach na tle wybranych krajów Azji

Różnorodność wzorów rodziny i kobiecości w Azji

Buddyzm i inne religie we współczesnych Chinach na tle Azji

Prawa człowieka i system kontroli społecznej w Chinach

Wybrane systemy edukacji w Azji – czego możemy się nauczyć?

Himalaje – mityczna kraina?

 Dzieje Tybetu

Turystyka w Tybecie

Everest i wokół najwyższego szczytu świata – turystyka i himalaizm

Kraj Wschodzącego Słońca – podróże po Japonii

Azja Południowo-Wschodnia – najpiękniejsze miejsca

Koordynator: dr Alicja Maślak-Maciekewska

Program kursu

I semestr

1.  Żydzi i judaizm - najważniejsze pojęcia
2.  Ilu przykazań muszą przestrzegać Żydzi?
3.  Co wolno, a czego nie wolno Żydowi robić w Szabat?
4.  O synagodze słów kilka
5. Cmentarz żydowski, cz. 1
6.  Cmentarz żydowski, cz. 2
7. Wierzenia Żydów polskich na temat zarazy i sposoby jej zwalczania
8. Co jedzą Żydzi? Kilka słów o żydowskiej kuchni i koszerności.
9.  Literatura polsko-żydowska i kłopoty z tożsamością (Suckewer, Szymel, Ginczanka)
10. Żydowska literatura autobiograficzna
11.  Najwybitniejsi pisarze i poeci jidyszowi
12.  Literatura hebrajska

II semestr

1. Zróżnicowanie społeczne Izraela w twórczości Efraima Kiszona (wykład z projekcją krótkich materiałów filmowych)

2. Literatura izraelska

3. Mossad. Tajemnice żydowskich służb wywiadowczych

4. Historia Izraela w zarysie

5. Wpływ religii na państwo w Izraelu

6. „Żydowska Wielkanoc”, czyli dlaczego chrześcijanie święcą jajka?

7. Judaizm a "tematy kontrowersyjne": aborcja, eutanazja, in vitro

8. Żydzi w Południowej Afryce

9. Od Bagdadu do Warszawy. Karaimki w historii i legendzie

10. Kobieta w judaizmie

11. Kultura żydowska czy kultura „o Żydach”? Działalność instytucji upowszechniających dziedzictwo żydowskie we współczesnej Polsce

12. Los człowieka zapisany w gwiazdach – o żydowskiej astrologii

Prowadzący: mgr Piotr Eckhardt

Konflikty polityczne współczesnego świata – długa historia i najnowsze wydarzenia

1.            Ponad sto lat ormiańsko-azerskiego sporu o Górski Karabach.

2.            Historia reżimu Aleksandra Łukaszenki.

3.            Konflikt izraelsko-palestyński po dekadzie rządów Benjamina Netanjahu

4.            Kosowo – spór o istnienie najmłodszego państwa w Europie

5.            Mjanma/Birma – najdłużej trwający konflikt na świecie

6.            Prawa mniejszości w Chinach – sytuacja w regionach Sinciang i Mongolia Wewnętrzna

7.            Pakistańsko-indyjski spór o Kaszmir

8.            Arabska Wiosna dekadę później I – Tunezja i Algieria

9.            Arabska Wiosna dekadę później II – Syria i Libia

10.          Arabska Wiosna dekadę później III – Egipt

Prowadzące: mgr Sabina Hajdas, mgr Ewa Skopicz-Radkiewicz

„Umysłowa siłownia”

Zajęcia będą miały formę wykładów z elementami warsztatowymi. Na prośbę uczestników plan zajęć może ulec modyfikacji.

1. Zajęcia wprowadzające

                 - omówienie planu zajęć, zapoznanie się z różnymi funkcjami platformy Microsoft Teams

2.  Jak oswoić stres?

                - związek stresu ze sprawnym funkcjonowaniem umysłu

                - praktyczne sposoby radzenia sobie z sytuacjami wywołującymi stres

3. W zdrowym ciele zdrowy umysł

                - jak za pomocą diety i aktywności fizycznej wspierać funkcjonowanie umysłu

4. Pamięć - Co to tak naprawdę jest?

5. Co dzieje się z pamięcią w późnej dorosłości?

                - jak pamięć zmienia się w ciągu życia

                - czy pamięć można wzmacniać?

6. Anomalie pamięciowe

                - charakterystyka zaburzeń pamięci

                - gdzie szukać pomocy, gdy bliska osoba ma kłopoty z pamięcią

7. Zmiany osobowości wraz z wiekiem

                - Możliwość rozwiązania testu osobowości przez uczestników.

8. Trening kreatywności

                - myślenie dywergencyjne

                - twórcze rozwiązywanie problemów

9. Twórcze życie

                - Znaczenie twórczości dla rozwoju umysłu

                - Ćwiczenia usprawniające twórcze myślenie

10. Zajęcia przygotowane w oparciu o potrzeby i oczekiwania uczestników

11. (Q&A) Zajęcia podsumowujące

- Przestrzeń na wszystkie pytania, które nurtują uczestników warsztatów.

Prowadząca: mgr Kinga Urbańska

1.            Wstęp do genealogii – źródła wywołane, oral history, archiwa rodzinne, zdjęcia, cmentarze

Jak zacząć?... Podczas zajęć wprowadzających omówimy podstawowe źródła do genealogii: narracje członków rodziny, przechowywane w domowych archiwach dokumenty, informacje z płyt nagrobnych itd. Zajęcia te wzbogaci dyskusja na temat materiałów źródłowych przyniesionych przez uczestników warsztatów.

2.            Źródła do genealogii:

Zajęcia te dotyczyć będą ksiąg metrykalnych (chrztów, małżeństw i zgonów) i informacji, jakie możemy z nich pozyskać. Opowiemy o ustaleniach soboru trydenckiego, rodzajach ksiąg metrykalnych oraz ich ewolucji, jak również przedstawimy uczestnikom przykłady formularzy funkcjonujących w poszczególnych zaborach. Podniesiemy też kwestię języków obcych, w jakich spisywane były metryki, a także omówimy terminologię związaną z zawodami i przyczynami zgonów.

3.            Pozametrykalne źródła do genealogii:

Wykład dotyczyć będzie możliwości, jakie roztaczają przed genealogiem spisy ludności, księgi adresowe i meldunkowe, dokumentacja urzędowa / sądowa / pracownicza / szkolna, akta gmin, księgi grodzkie/ziemskie oraz dokumentacja podworska.

4.            Bazy informacji:

Zajęcia te poświęcone będą instytucjom i miejscom, w których przechowywane są dokumenty (sieć archiwów państwowych, Urzędy Stanu Cywilnego, muzea i biblioteki, archiwa szkolne / zakładowe / wyznaniowe) oraz bazom internetowym poświęconym genealogii.

5.            Przodkowie online:

Zajęcia te będą poświęcone wykorzystaniu w praktyce wiedzy na temat baz i źródeł genealogicznych, którą uczestnicy zdobyli na poprzednich zajęciach. Siądziemy przed komputerami i sprawdzimy czy naszych przodków możemy znaleźć przez Internet.

6.            Korzenie szlacheckie a chłopskie

Podczas zajęć omówimy zagadnienie rozwarstwienia społecznego i zawodowego w świetle źródeł genealogicznych (nazewnictwo, tytulatura itd.). Uczestnicy wprowadzeni zostaną w dzieje szlachty i kultury szlacheckiej (heraldyka), mieszczaństwa i chłopstwa.

7.            Między genealogią a etnografią

W ramach wykładu przedstawiony zostanie kulturowy fenomen zainteresowania historią przodków, a także podstawowe zagadnienia łączące genealogię i etnografię: mechanizmy pamięci rodzinnej, problematykę refleksji nad historią lokalną, a także rolę pamiątek rodzinnych, przede wszystkim fotografii jako medium przenoszącego w przeszłość (portrety przodków, fotografie obrzędowe, zdjęcia pozowane w atelier).

8.            Co DNA mówi o naszych przodkach?

Wykład ten poświęcony będzie temu, jak DNA można wykorzystać w badaniach genealogicznych,  jakie informacje znajdują się w naszym kodzie genetycznym, a w związku z tym - czego możemy dowiedzieć się o naszych przodkach. Podpowiemy także, gdzie i jak zrealizować takie badania.

9.            Programy i portale internetowe do tworzenia drzew genealogicznych i przechowywania rodzinnych informacji.

Podczas zajęć przedstawione zostaną najbardziej popularne programy i portale służące budowaniu drzewa genealogicznego. Pokażemy, jak do nich dotrzeć i jak je obsługiwać.

10.          Polska wielokulturowa.

Zajęcia te skupią się na pokazaniu genealogii mniejszości – porozmawiamy o Żydach, Ormianach, Tatarach. Zwrócimy uwagę na Polskę wielokulturową – podejmiemy tematy innych niż rzymskokatolickie wyznań i dowiemy się, jak ich specyfika wpłynęła na genealogię, a także jak i gdzie szukać dokumentacji różnych wyznań.

11.          Zakończenie - prezentacje uczestników, co do postępów w swoich rodzinnych poszukiwaniach genealogicznych.

Prowadząca: mgr Paulina Zgliniecka

Muzykologia – wybrane zagadnienia z historii muzyki

1.            Przewodnik po pięciolinii – podstawowe terminy muzyczne

Wprowadzenie podstawowej terminologii muzycznej, a także periodyzacji dziejów muzyki, co umożliwia bardziej świadome uczestnictwo w kolejnych zajęciach.

2.            Requiem. Missa Pro Defunctis.

O requiem – mszy dla zmarłych, gatunku, który od wieków stanowi niezwykle ważny temat osobistej wypowiedzi artystów: od jego genezy po teraźniejszość

3.            Gatunki muzyki programowej

O muzyce programowej, jej początkach, formach i gatunkach, które można określić mianem

programowych, a także o najważniejszych jej twórcach (Ferenc Liszt, Hector Berlioz, Richard Strauss i in.).

4.            Polacy na scenach operowych świata

O polskich śpiewakach operowych, koncertujących na najważniejszych scenach światowych – przegląd.

5.            Pasja w muzyce

O pasji – gatunku, w którym przeżycia duchowe łączą się z muzyką: od genezy po teraźniejszość (Jan Sebastian Bach, Heinrich Schütz, Arvo Pärt, Krzysztof Penderecki, Paweł Mykietyn).

6.            Krótki zarys historii muzyki filmowej.

O kompleksowej naturze muzycznego języka filmu: podstawowa terminologia, koncepcje i teorie muzyki filmowej, a także cechy wyróżniające ją na tle innych gatunków.

7.            Najważniejsi kompozytorzy muzyki filmowej w Polsce i na świecie

O najważniejszych twórcach muzyki filmowej w Polsce i na świecie oraz ważnych współpracach kompozytor–reżyser wraz z przykładami (Ennio Morricone, Hans Zimmer, Nino Rota, John Williams, Wojciech Kilar i in.)

8.            Najważniejsi kompozytorzy muzyki filmowej w Polsce i na świecie

Ciąg dalszy poprzednich zajęć.

9.            Muzyczni obywatele świata

O polskich kompozytorach na emigracji – przegląd.

10.          Związki poezji z muzyką. Pieśń

O jednym z najstarszych gatunków w historii muzyki – od Franciszka Schuberta do teraźniejszości

Prowadząca: mgr Anna Svetlova

Kultura rosyjska w XX i XXI wieku

Kurs ma na celu przybliżenie podstawowych zagadnień związanych z kulturą radziecką i przyjrzenie się im przez pryzmat wybranych tekstów z poszczególnych okresów, a w niektórych przypadkach również tekstów ze współczesnej kultury rosyjskiej.

Do każdego z zaproponowanych zagadnień przewidziane są teksty audiowizualne i literackie, z którymi chętni uczestnicy kursu zapoznają się przed zajęciami. W połączeniu z częścią wykładową stanowią one podstawę do dyskusji grupowej o poszczególnych zjawiskach i procesach kulturowych.

Kurs stanowi rozwinięcie i bezpośrednią kontynuację zeszłorocznego kursu o tym samym tytule, który został przerwany z powodu pandemii. Do udziału są zaproszeni zarówno studenci z zeszłego roku, jak również osoby, które dopiero rozpoczną swoją przygodę ze współczesną kulturą rosyjską i zobaczą kulturę radziecką od nieco innej strony.

Podstawowym językiem prowadzenia zajęć jest język polski. Znajomość języka rosyjskiego nie jest wymagana, aczkolwiek mile widziana.

1. Wykład wprowadzający: kultura radziecka i rosyjska w XX i XXI wieku

- Powtórzenie podstawowych tez zeszłorocznego kursu
- Periodyzacja, ramy historyczne
- Modele kulturowe dominujące w poszczególnych okresach

2. Muzyka jako element propagandy i kontrkultury

Tekst: film Cyrk (1936, reż. G. Aleksandrow), film Bikiniarze (2008, reż. W. Todorowski)

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- Muzyka w poszczególnych okresach ZSRR: oficjalna i zakazana
- Pieśń masowa jako forma ideologii
- Radzieckie festiwale muzyczne
- Dlaczego rosyjski rock w ogóle nie brzmi jak „prawdziwa muzyka rockowa”?

3. Teatr w ZSRR

Tekst: E. Szwarc, Smok (1944), Najzwyklejszy cud (1954)

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- Teatr radziecki w kontekście realiów politycznych i społecznych
- Radzieccy dramatopisarzy i reżyserzy wobec cenzury
- Eugeniusz Szwarc i jego baśnie o współczesności

4. II Wojna światowa w kinie radzieckim

Tekst: film Lecą żurawie (1957, reż. M. Kałatozow) lub Idź i patrz (1985, reż. E. Klimow) lub Jesteśmy z przyszłości (2008, reż. A. Malukow)

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- Obrazy Wielkiej wojny ojczyźnianej w kulturze totalitarnej – mitologizacja, czarno-biały obraz wydarzeń
- Zmiana paradygmatu w czasie odwilży – możliwość przedstawiania ludzkich uczuć, przepracowania traumy
- Kiedy pojawia się kult Wielkiej wojny? Jak jest powiązany w kultem Stalina i tzw. destalinizacją?

5. Radzieckie kino autorskie: Andriej Tarkowski

Tekst: film Stalkier (1979, reż. A. Tarkowski) lub Nostalgia (1983, reż. A. Tarkowski)

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- Kino autorskie w ZSRR: specyfika kulturowa, problem cenzury
- Andriej Tarkowski – biografia i twórczość
- Film Stalkier jako adaptacja (?) powieści Piknika na skraju drogi Arkadia i Borysa Strugackich
- Wpływ Stalkiera na współczesną kulturę masową

6. Kultura pieriestrojki

Tekst: film Kurier (1986, reż. K. Szachnazarow), A. Strugacki, i B. Strugacki, Niedoskonali

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- „Kurs na przebudowę i głasność”: zmiana paradygmatu, nowe tematy
- Elementy codzienności radzieckiej – inne spojrzenie
- Rola wątków metafizycznych i religijnych

7. Kultura pieriestrojki – kontynuacja

Tekst: film Zabić smoka (reż. M. Zacharow, 1989)

Proponowane zagadnienia do dyskusji:

- kino pieriestrojki: adaptacje filmowe zakazanych wcześniej utworów
- Mark Zacharow i moskiewski teatr Lenkom
- Zabić smoka M. Zacharowa i G. Gorina jako wolna adaptacja dramatu E. Szwarca

8. Po upadku imperium: problem postrzegania minionej epoki

Tekst: film Spaleni słońcem (1994, reż. N. Michałkow)

- Czy to dobrze czy źle, że Rosja jest bezpośrednim spadkobiercą ZSRR?
- Współczesne dyskusje o Stalinie
- Postradziecka nostalgia – nostalgia reflektywna i restoratywna (S. Boym)
- Nikita Michałkow – biografia i twórczość, współczesne kontrowersje

9. „Ostre” lata 90. i ich reprezentacje w kulturze

Tekst: A. Marinina, Złowroga pętla

- Dlaczego lata 90. XX wieku w Rosji są określane jako „ostre” (лихие)?
- Kultura wobec nowej sytuacji politycznej i społecznej
- Nowe gatunki artystyczne i literackie
- Rozwój powieści detektywistycznej

10. Reżyserzy przełomu wieku: Aleksiej Bałabanow, Aleksandr Rogożkin

Tekst: film Kukułka (2002, reż. A. Rogożkin)

- Kultura rosyjska na przełomie wieków i epok: kluczowe zagadnienia i wyzwania
- Aleksiej Bałabanow i jego nowy „bohater naszych czasów”
- Aleksandr Rogożkin i jego wizja „charakteru narodowego”

11. Piotrogród – Leningrad – Petersburg

Teksty poetyckie i audiowizualne zostaną przedstawione studentom w trakcie zajęć

- Miasto jako bohater literacki i filmowy              
- „Petersburski tekst” (W. Toporow) w rosyjskiej kulturze XIX i XX wieku
- Obraz miasta nad Newą w muzyce popularnej

Prowadząca: mgr Justyna Salamon

Religioznawstwo-podstawowe zagadnienia

1. Wprowadzenie do religioznawstwa. Podstawowe definicje. Cechy charakterystyczne poszczególnych subdyscyplin.  Rozwój religioznawstwa w Polsce. Główne ośrodki dydaktyczne (m.in. Akademia Teologii Katolickiej w PRL-u).

2. Największe monoteistyczne religie świata: islam- pięć filarów. Zarys historyczny. Zasięg geograficzny. Podziały wewnątrzreligijne- sunnizm, szyizm, charydżyzm. Charakterystyka głównych miejsc występowania (uwzględnienie regionu Maghrebu, Mashreku oraz Islamskiej Republiki Iranu, a także państw muzułmańskich poza regionem MENA). Porównanie statusu religii.

3. Obchody świąt muzułmańskich: Święty miesiąc Ramadan i kończące go Idal-Fitr, a następnie: Idal-Adha, AlHiyra, Achura, Idal-Maulid, AlIsrawa AlMi'Ray. Cechy charakterystyczne i różnice w celebracji.

4. Sytuacja imigrantów muzułmańskich w Europie (Hiszpania, Francja, Niemcy, Włochy, Bałkany-Bośnia i Hercegowina). Aspekty społeczno-kulturowe, polityczne oraz ekonomiczne - rozwój firm halal.

5. Prawa kobiet w islamie. Zarys historyczny i współczesność. Analiza porównawcza tradycji europejskiej oraz islamskiej.

6. Zjawisko islamofobii oraz zagrożenia terroryzmem. Dżihadyzm salaficki. Główne organizacje terrorystyczne: Al Kaida Islamskiego Maghrebu (AQIM), Ansar al-Sharia, Okba Ibn Nafaa. Sufizm-rozwój, cechy charakterystyczne, miejsce występowania (m.in. bractwo sufich w andaluzyjskiej miejscowości Orgiva).

7.Chrześcijaństwo – rozwój historyczny, wewnętrzne podziały,  różnice oraz podobieństwa między głównymi odłamami (m.in. prawosławie, protestantyzm).

8. Judaizm - zarys historyczny, cechy charakterystyczne, najważniejsze święta, miejsca kultu.

9. Cechy charakterystyczne religii politeistycznych - hinduizm, etymologia, podstawowe wierzenia, obszar występowania.

10. Cechy charakterystyczne religii politeistycznych - buddyzm, podstawowe założenia, podziały, obszar występowania.

11. Religie w Polsce – rozwój historyczny, zasięg występowania (chrześcijaństwo ,islam, judaizm, inne).

3. Obchody świąt muzułmańskich: Święty miesiąc Ramadan i kończące go Id al-Fitr, a następnie: Id al-Adha, Al Hiyra, Achura, Id al-Maulid, Al Isra Wa Al Mi'Ray. Cechy charakterystyczne i różnice w celebracji.

Prowadząca: mgr Magdalena Kuczaba-Flisak

Co czytać dzieciom? - Literatura dziecięca w kontekście mechanizmów rządzących wyborem i preferencjami czytelniczymi

1.      Kim jest odbiorca książki dziecięcej?

2.      Powroty do kraju lat dziecinnych – zmysły, pamięć, nostalgia

3.      Powszechna republika dziecięca – ukochane opowieści, które krążą ponad podziałami

4.      Poezja od kołyski – kołysanki i folklor dziecięcy

5.      W zaczarowanym lesie – baśnie różnych kontynentów

6.      Stacja ilustracja – od obrazka do poważnej rozmowy

7.      „Poczytaj mi mamo” – z książką od dzieciństwa

8.      Z miłości do literatury dziecięcej (blogi, biblioteki, organizacje)

9.      Nieustanny spór o kanon

10.   Trudne tematy na przestrzeni dziejów – dawniej i dziś

11.   Czy to jeszcze książka? - nowe formaty książkowe i książki-zabawki

Prowadząca: mgr Elżbieta Binczycka-Gacek

Literatura kobieca – pisarstwo Toni Morrison

Metody: wykład, praca z tekstem, dyskusja, prezentacje multimedialne,

Cele kształcenia: Zajęcia będą poświęcone lekturze i analizie powieści amerykańskiej noblistki Toni Morrison, zmarłej we wrześniu ubiegłego roku. Stanowią one odpowiedź na duże zainteresowanie studentów UTW problemami współczesnej literatury światowej. W toku zajęć wybrane teksty zostaną poddane krytycznej analizie i osadzone w odpowiednim kontekście historycznym, społecznym i politycznym. Morrison jako laureatka Literackiej Nagrody Nobla, Nagrody Pulitzera, Prezydenckiego Medalu Wolności i National Humanities Medal oraz wielu innych prestiżowych nagród, była bezsprzecznie jedną z najważniejszych pisarek drugiej połowy XX i początku XXI wieku.

Ćwiczenia przewidują wykłady wprowadzające w tematykę zajęć i wspólną lekturę wybranych powieści w języku polskim.

I semestr

Zajęcia 1 – wstęp.

Wprowadzenie do twórczości Toni Morrison – najważniejsze fakty i konteksty.

Zajęcia 2 – Toni Morrison jako pisarka

Analiza wykładu dotyczącego języka, który wygłosiła pisarka, odbierając Nagrodę Nobla, wspólne obejrzenie fragmentów wykładu Traveling with Toni Morrison: At Home and Away prof. Davída Carrasco wygłoszonego we wrześniu 2012 na Uniwersytecie Harvarda.

Zajęcia 3-4 – „Pieśń Salomonowa” (wspólna lektura i omówienie powieści)

Zajęcia poświęcone najbardziej cenionej i najlepszej powieści Toni Morrison, będącej połączeniem sagi, powieści o dojrzewaniu i powieści detektywistycznej.

Zajęcia 6-8 – „Najbardziej niebieskie oko” oraz „Skóra”

Zajęcia poświęcone debiutanckiej powieści pisarki oraz jej ostatniej książce „Skóra”, w której autorka wyraźnie wraca do motywów interesujących ją na początku jej twórczości, co zamyka jej pisarstwo w swego rodzaju klamrę.

Zajęcia 9-10 „Umiłowana”

Zajęcia poświęcone najgłośniejszej powieści autorki, zatytułowanej „Umiłowana”. Przy okazji tej lektury omówiony zostanie kontekst historyczny historycznych realiach związany z dziejami Stanów Zjednoczonych (niewolnictwo, abolicjonizm, segregacja rasowa, panafrykanizm etc.) oraz prawdziwe wydarzenia, które zainspirowały pisarkę do stworzenia tej książki. 

Zajęcia 11 Zagubione w tłumaczeniu. 

Zajęcia podsumowujące, w których zestawione zostaną najważniejsze tematy i motywy omówionych wspólnie powieści. Analiza wybranych fragmentów z książek Harolda Boola (Bloom’s Guide), książki La Vinii Delois Jennings Toni Morrison And the Idea Of Africa oraz zbioru tekstów Toni Morrison autorstwa Ewy Łuczak, który ukazał się w lutym 2013, a także lektura wybranych wywiadów ze zbioru Conversations with Toni Mossison. (Wszystkie udostępnione zostaną studentom w j. polskim).

Literatura obowiązkowa:

Wybrane powieści (również inne wydania) w przekładzie na j. polski:

1.            T. Morrison, Umiłowana, Kraków 2007.

2.            T. Morrison, Pieśń Salomonowa, Warszawa 1980.

3.            T. Morrison, Skóra, Warszawa 2016.

4.            T. Morrison, Najbardziej niebieskie oko, Warszawa 2014.

Książki nadobowiązkowe:

1.            T. Morrison, Odruch serca, Warszawa 2009.

2.            T. Morrison, Raj, Warszawa 1999.

3.            T. Morrison, Dom, Warszawa 2013.

4.            T. Morrison, Jazz, Warszawa 1996.

5.            T. Morrison, Miłość, Warszawa 2005.

Prowadząca: mgr Magdalena Karlikowska-Pąsiek

Podstawy wiedzy o teatrze

I semestr

 Historia teatru

1.Teatr w starożytnej Grecji

2. Teatr w starożytnym Rzymie

3.  Historia teatru średniowiecznego w Europie

4.  Wpływ komedii dell`arte na twórczość Molière’a

5. Historia teatru elżbietańskiego

II semestr

 Historyczne inscenizacje Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie

6.  Od debiutu Jerzego Jarockiego w Starym Teatrze w Krakowie (Zamek w Szwecji, 1961) do Teatru 13 Rzędów

7.  Dziady Konrada Swinarskiego

8.  Noc listopadowa Andrzeja Wajdy

9.  Wesele Jerzego Grzegorzewskiego

10.  Bracia Karamazow  Krystiana Lupy

11.  „Linia Lupy” a współczesny teatr polski